Ես հուսահատված եմ և ընկճված

Հուսահատության զգացումն ու ընկճվածությունն հաճախ «այցելում են» մեզ կյանքի դժվարին փուլերին, երբ բախվում ենք այնպիսի խնդիրների, որոնց լուծումը մեր ուժերից վեր ենք համարում։ Սեփական ապագայի անորոշությունը կամ այլոց տառապանքին ականատես լինելը նույնպես հուսահատության և ընկճվածության պատճառ կարող են դառնալ։

Հուսահատ վիճակում գտնվելով՝ մենք կարող ենք կարծել, թե հուզական այդ բարդ ապրումները չեն անհետանա, քանի դեռ առկա է այն իրավիճակը, որի պատճառով դրանք առաջացել են։ Իրականում, սակայն, միևնույն իրավիճակը տարբեր մարդկանց մոտ կարող է առաջացնել տարբեր զգացումներ։

Ավելին՝ հուսահատությունն ու ընկճվածությունը միայն ավելի են մթագնում մեր միտքը և ստիպում տեսնել միևնույն իրադրությունն ավելի գորշ գույների ներքո։

Այդ պատճառով էլ՝ առաջին քայլը, որն անհրաժեշտ է կատարել նման դեպքերում, ոչ թե իրավիճակի փոփոխությունն է, այլ ինքնազգացողության։ Միայն սթափ և մաքուր մտքով մենք կարող ենք կենտրոնացնել մեր ուժերը խնդիրների լուծման կամ վերաիմաստավորման ուղղությամբ։

Մեր այս սեանսի ընթացքում մենք կթուլացնենք բացասական հոգեվիճակի պատճառով առաջացած ընդհանուր լարվածությունը, իմի կբերենք մտքերը և, մի կողմ դնելով ներկա պահի ծանրությունը, կփորձենք գիտակցաբար ընդունել իրավիճակին արձագանքելու այլընտրանքային տարբերակներ։

Նվազեցնենք լարվածությունը

Այժմ մի քանի րոպե տրամադրեք մկանների լարվածությունը նվազեցնող շնչառական վարժություն կատարելու համար։ Բարդ ապրումները ոչ միայն հոգեպես են լարում մեզ, այլ նաև ֆիզիկապես։ Եկեք նախ ազատվենք այդ ֆիզիկական լարվածությունից։

Շնչեք՝ հետևելով տեսանյութին։ Ամեն արտաշնչելիս՝ փորձեք թուլացնել մարմնի մկանները։ Սկսեք ճակատային հատվածի մկաններից, ապա անցեք դեմքի մյուս հատվածներին և այդպես շարունակ՝ մինչև ստորին վերջույթների մկանները։

Դրսևորենք կարեկցանք

Համացանցում և հեռուստաեթերում տարածվող վատատեսական և սպառնալից կանխատեսումները, մեզ շրջապատող անձանց հուսահատությունը, զայրույթը և քննադատությունները կարող են է՛լ ավելի վատթարացնել մեր հոգեվիճակը։

Այժմ եկեք թվարկենք, թե ինչ հուսահատեցնող կարծիքներ ենք լսում մեր շրջապատում՝ լինի դա իրական կյանքում, թե համացանցում։ Ի՞նչն է է՛լ ավելի բարդացնում մեր հուսահատությունն ու ընկճվածությունը։

Հուսահատության և ընկճվածության պահերին մենք բոլորովին այլ բան ենք ուզում լսել մեր շրջապատից, ճի՞շտ չէ։ Նման պահերին մենք հոգատարությամբ և կարեկցանքով շրջապատված լինելու կարիք ունենք։ Այժմ եկեք թվարկենք, թե ինչ կուզենայինք լսել մեր մտերիմից։ Ի՞նչ խոսքեր են մեզ այս պահին պակասում։ Պատկերացրեք մեկին, ով անկեղծ սիրում է ձեզ և հոգում է ձեր մասին։ Ի՞նչ նա կասեր, երբ տեսներ ձեզ հուսահատ և ընկճված վիճակում։

Երևակայենք հակառակը

Հուսահատության և ընկճվածության զգացման վրա ազդում են ոչ միայն արտաքին իրավիճակները (խնդիրներ, աղետներ), այլ նաև այդ իրավիճակների մեր մեկնաբանությունները։ Այն, թե ինչպես ենք մտածում իրավիճակի մասին, ընկած է մեր հուզական վիճակի հիմքում։ Մեր հուզական վիճակն էլ, իր հերթին, հարուցում է մեր վարքը։ Մտածելով, թե իրավիճակն անտանելի է, մենք կարող ենք հուսահատություն զգալ, իսկ հուսահատություն զգալով՝ հանձնվել, մեկուսանալ, ծայրահեղ դեպքում նաև ձեռնարկել ինքնավնասման փորձեր։

Նման դեպքերում օգտակար վարժություն է այլընտրանքային մեկնաբանությունների որոնումը։ Այս վարժությունը կատարելիս՝ անհրաժեշտ է ստեղծված իրավճակին տալ մի քանի մեկնաբանություն, որոնք տարբերվում են մեր առաջին՝ իրական մեկնաբանությունից։ Ընդ որում՝ ամենևին էլ պարտադիր չէ հավատալ այս մեկնաբանություններին կամ դրանք իրատեսական համարել։ Այս վարժության նպատակն է՝ սովորել նկատել մեր ավտոմատ մեկնաբանությունները և գիտակցել, որ դրանք այլընտրանքներ ունեն։

Օրինակ, մենք կարող ենք տեղեկանալ սպասվելիք վիրահատության մասին և հուսահատությունից անմիջապես մտածել՝ «հաստատ վիրահատական սեղանին կմնամ»։ Այս դեպքում այլընտրանքային մեկնաբանություններ կարող են լինել՝ «վստահ եմ, որ ամեն ինչ հարթ կանցնի», «հանգստանալու լավ պատճառ է» կամ «հուսամ՝ վիրաբույժը գեղեցիկ է»։

Այժմ մտածեք հուսահատության և ընկճվածության ձեր պատճառի մասին։ Ո՞րն էր ձեր առաջին միտքը, երբ բախվեցիք այդ խնդրին։ Փորձեք թվարկել մի քանի այլ՝ ավելի դրական մտքեր, որոնք կարող էիք ունենալ այդ պահին։

Կազմենք պլան

Երբ հուսահատության և ընկճվածության զգացումը փոքր ինչ նվազի և մեր միտքն ավելի սթափ դառնա, պիտի մտածենք հետագա անելիքների մասին։ Ինչպե՞ս կարող ենք հետագայում կանխել հուսահատության գրոհները։ Ի՞նչ կարելի է փոխել կյանքում, որպեսզի հետագայում չունենանք այդ զգացումը։ Ինպե՞ս կարող ենք օգնել մեզ կամ մեր մտերիմներին։

Նշեք, թե ներքոնշյալ քայլերից որոնք կարող եք կիրառել առաջիկայում, ինչպես նաև մտածեք ձեր տարբերակները։

Ավարտենք սեանսը

Հուսահատությունն ու ընկճվածությունն հատուկ են բոլոր մարդկանց։ Այդ զգացումները բոլորիս մոտ դրսևորվում են գրեթե միանման իրավիճակներում (կորուստ, ձախողում, վախ, անկանխատեսելիություն և այլն)։ Կարևոր է չմոռանալ, որ չնայած իրենց անցանկալի և տհաճ լինելուն, այս զգացումները նույնպես մարդկային բնական փորձառությունների մաս են և չեն կարող մեկընդմիշտ անհետանալ մեր կյանքից։

Անխուսափելի ապրումներից ազատվելու փորձեր ձեռնարկելու փոխարեն անհրաժեշտ է մշակել դրանց հետ առողջ կերպով վարվելու մարտավարություններ, որոնցից մի քանիսը մենք արդեն կիրառեցինք մեր այս սեանսի ընթացքում։

Ավելին կարող եք գտնել «Լավ ու Բարի» կայքի այլ էջերում։

Առողջ եղեք 😊